De juiste voorlichting, voor 0-2 jaar

Misschien denk je: als je dit leest, hoe ziet dat er dan uit? Zijn kinderen van 0 tot 2 jaar niet veel te jong als het gaat om seksuele voorlichting? 

Dat klopt, ze zijn inderdaad jong, het is dan ook niet de bedoeling ze voorlichting te geven zoals je dit zou doen aan oudere kinderen, maar passend bij hun leeftijd. 


Omdat die leeftijd laag is en deze kinderen erg afhankelijk zijn op alle gebieden van hun ouders, zijn ze dat ook als het gaat om seksuele voorlichting. Dit vraagt van ouders dus de nodige aandacht, maar ook van andere verzorgers en sociale contacten in de omgeving van een kind. 


Om het overzichtelijk te houden en duidelijk te houden heb ik een aantal belangrijke punten uitgelicht als het gaat om de seksuele veiligheid van een kind van deze leeftijd. Daarna heb ik ook een aantal handvatten voor ouders, verzorgers en eigenlijk iedereen die kinderen op de juiste manier wil voorbereiden op seksualiteit en alles wat daarbij komt kijken. 

Aandachtspunten

1.

Kinderen van 0 tot 2 jaar kunnen niet praten. Het klinkt logisch, maar niet iedereen staat er altijd bij stil wat dit betekent. Een kind van 0-2 jaar kan niet duidelijk vertellen wat er gebeurd is, sterker nog een kind van deze leeftijd begrijpt een heleboel ook nog niet. Wees je daarvan bewust.

2.

Kinderen van 0 tot 2 jaar zijn afhankelijk van volwassenen. Je mag best kritisch zijn aan wie je je kind toevertrouwt en hierin je eigen gevoel als ouder volgen. Dat kan lastig zijn. De omgeving en je sociale kring hebben misschien wel hun verwachtingen, oppassen op je kind bijvoorbeeld. Het is echt je goed recht hierin je eigen gevoel te volgen. Weet dat ook al vertrouw je iemand met je kind, dat vertrouwen kan beschaamd worden. Ook door de mensen die het dichtst bij je staan. Ik wil je niet bang maken, maar wel aangeven dat gevaar echt in een klein en soms vertrouwd hoekje kan zitten. Het is niet de bedoeling dat je paranoïde wordt, maar wel dat je goed aanvoelt en nadenkt over wat je wil voor je kind. Dit geeft geen garantie, maar kan vervelende situaties voorkomen.

3.

Kinderen van 0-2 jaar moeten verschoond worden. Dit is een intiem moment, een privé moment waarop je kindje kwetsbaar is. Ook hierin mag je best kritisch zijn wie je dit toevertrouwd. Veel ouders kiezen ervoor om dit zelf te doen, en naast hen nog een oma of opa. Het is vrij aan jou hoe je dit inricht, maar volg je oudergevoel. Voelt het niet goed, hoef je het niet aan iemand toe te vertrouwen en daarvoor hoef je je niet te verontschuldigen.

4.

Kinderen van 0-2 jaar maken al kennis met lichamelijk contact en dat voelt prettig. Baby’s vinden huid op huid aanraking erg fijn en knuffelen en je baby een massage geven na een badje zijn manieren waarop dat contact bijvoorbeeld plaatsvindt. Het is bewezen dat huid op huid contact goed is voor de ontwikkeling en hechting van een kindje. 

Handvatten

1.

Maak veel lichamelijk contact met je baby door te knuffelen, vast te houden, te wiegen, de huid van de baby te strelen en het geven van een baby massage. 

* Bij gratis oefenmateriaal vind je een uitleg voor het geven van een baby massage.

2.

Praten tegen je kindje is belangrijk. Dit kan je ook al doen als het om grenzen en wensen gaat. Je kunt bijvoorbeeld noemen dat je ziet dat je kindje lacht als jij zijn buikje aait en dat je ziet dat je kindje het fijn vindt. Je kan het ook vragen, al krijg je natuurlijk geen antwoord bij een baby. Het gaat erom dat je dit vast deel laat zijn van het normale leven. Hoe je kan zien dat iemand iets juist wel of niet fijn vind, vragen of dat klopt wat je ziet. Naarmate je kindje ouder wordt zal het leren praten en vanzelf ook leren antwoorden. 

*Bij gratis oefenmateriaal staat een uitgebreide uitleg hoe je dit kan toepassen bij 0-2 jaar.

3.

Spelend leren is ook van toepassing als het gaat om grenzen en wensen. Naarmate je baby ouder wordt kan je oefenen met het geven en nemen van speelgoed en hierin ook de vraag stellen. Mag ik dat blokje? Wil jij dit blokje? Antwoorden komen naarmate het kindje ouder wordt en dan kan je een klein gesprekje hebben, maar bij een baby zie je aan een uitgestoken handje ook dat hij of zij het blokje wil. Dit lijkt iets kleins maar je leert je kindje al wel signalen lezen en dat iemand die bij je kindje ook kan lezen. 

*Bij gratis oefenmateriaal staat een uitleg van spelletjes die bijdragen aan gezonde seksuele ontwikkeling, zoals bijvoorbeeld grenzen en wensen. 


4.

Belangrijk is op een normale manier praten over geslachtsdelen, als je daar al vroeg mee begint, wordt en blijft dat normaal. Taal is zo een machtig instrument. Door dit te doen, zorg je dat seksualiteit geen onderwerp wordt waar schaamte over is. 

*Bij gratis oefenmateriaal staan tips hoe je dit kan doen.


5.

Wees je bewust van de kwetsbaarheid van je kindje, het is afhankelijk van volwassenen, kan zich nog niet volledig uitdrukken en weet nog niet wat alles betekent. Je mag kritisch kiezen wie je je kindje toevertrouwd en met wat. Dat kan lastig zijn. 

Bij gratis oefenmateriaal staat een document “mijn kind is mijn dierbaarste bezit”. Hierin staan tips hoe je de omgeving op een respectvolle en vriendelijke manier je grenzen en wensen duidelijk kan maken.